Melih Şabanoğlu

Deniz

Member
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
2,166
Puanları
18
Dördüncü hafta bitmiş oldu. Galatasaray dört maçın ikisini kazandı, birini kaybetti, başkasında de dün deplasmanda Trabzonspor’la birliktee kaldı.

İlk sormamız gereken soru şu olmalı: Omurgasının kıymetli bir kısmını ve teknik yöneticisini yenilemiş Galatasaray’da bu dört hafta müddetince istikrarlı olarak uyguna giden bir şeyler var mı?

Önce savunma kurgusu üzerinden bakalım bu soruya.

Galatasaray bu dört maçın üçünü deplasmanda oynadı ve birinci müsabakadan itibaren rakiplerine istikrarlı biçimde daha az durum verdi. (Antalyaspor, Ümraniyespor ve Trabzonspor deplasmanlarında Galatasaray’ın rakiplerinin gol beklentisi kıymetleri sırasıyla 1.4, 0.9 ve 0.8 olarak gerçekleşti. Antalyaspor’un gol beklentisi pahasının yüksek olmasının sebebi penaltı kazanmasıydı. Gole çevrilemeyen o penaltı olmasaydı Antalyaspor’un Galatasaray karşısında elde ettiği gol beklentisi 0.6 olarak gerçekleşecekti.)

Galatasaray’ın bu dört hafta boyunca en az durum verdiği rakibi ise konutunda oynadığı Giresunspor oldu. Giresunspor’un bu maçtaki gol beklentisi bedeli 0.4 olarak gerçekleşti.

Galatasaray’ın rakiplerine çok az durum vermesinin temel sebebi Galatasaray’ın Victor Nelsson ve Abdülkerim Bardakçı‘dan oluşan tandem sınırının muvaffakiyetinden kaynaklanmıyor yalnızca. Asıl muvaffakiyet Galatasaray’ın ön alanda yaptığı baskı. Savunma burada başlıyor zira. Hakikaten Trabzonspor maçına çıkmadan evvel Galatasaray ligde rakiplerine ön alanda en çok baskı yapan ikinci ekip pozisyonundaydı.

Burada iki şey üzerinde durmalıyız. Birincisi; Galatasaray’ın kadro omurgası büyük ölçüde değişmesine karşın futbolcu bazında en az değişim görülen bloku savunma çizgisi oldu. Geçen yıldan farklı olarak Galatasaray’ın kaleci dahil beş kişilik savunma çizgisindeki tek değişiklik var: Marcao Teixeira’nın yerine transfer edilen Abdülkadir Bardakçı. Defanstaki öteki dört isim ise değişmedi Galatasaray’da.

ötürüsıyla geçen dönem attığı golden daha fazlasını yiyen bir grubun defans çizgisindeki beş isimden dördünün değişmemesine karşın şimdiye kadar yalnızca bir gol yemesi bu dönem kat edilen arayı hayli net olarak gösteriyor bize.

İkinci olarak duran top savunmasından kelam etmek gerekiyor. Bilindiği üzere Trabzonspor duran toplardan gol kazanma mahareti çok yüksek bir ekip. Gerçekten bugüne kadar attıkları beş golün ikisi (yüzde 40) duran toplardan geldi. Geçen hafta duran toplar için Ümraniyespor’a karşı özel olarak hazırlanmış olan Galatasaray’ın, bu hafta Trabzonspor’a karşı da özel tedbir aldığını gördük. Trabzonspor’un hava toplarındaki en tesirli ismi Andreas Cornelius‘u her duran topta Victor Nelsson birebir tuttu. Bu sayede de Trabzonspor’a duran top fırsatı vermedi Galatasaray.

özetlemek gerekirse, Galatasaray’ın yeni kurulmakta olan bir grup bulunmasına karşın savunma kurgusunda önemli bir ara kat ettiğini, bunun da bir çalışmanın eseri olduğunu söyleyebiliriz. Demek ki savunma kurgusu dikkate alındığında Galatasaray’da her hafta güzele giden birtakım şeyler var.

Hücum kurgusu

Hücum başarısına gelince; Galatasaray’ın ligin birinci dört haftasındaki atak performansını iki kısımda kıymetlendirmek yerinde olacak: Mertens öncesi ve Mertens daha sonrası.

Giresunspor karşısındaki 15 dakikalık performansını hariç tutarsak, Mertens’in yer aldığı Galatasaray ile Mertens’in yer almadığı Galatasaray içinde önemli bir fark bulunduğu görülüyor. Bu farklılığa en radikal halde geçen haftaki Ümraniyespor maçında şahit olmuştuk. Ümraniyespor karşısında birinci yarıda fazla tesirli olamayan Galatasaray, Mertens’in ikinci yarıda oyuna girmesiyle öteki bir düzeye yükselmişti. O denli ki, Mertens’in alana çıkmasından daha sonraki 25 dakika boyunca Galatasaray Ümraniyespor kalesine tam 11 şut atmış, bunların sekizi çok tesirli olmuştu. Yani yaklaşık her üç dakikada bir golle sonuçlanabilecek hamle zenginliği sağlanmıştı.

Peki Mertens’in girmesiyle ne değişmişti de, Galatasaray tesirli bir futbol oynamaya başlamıştı?

Mertens’in girmesiyle iki şey değişmişti temelde. Bunlardan birinin Mertens’le hiç bir ilgisi yoktu, başkası ise direkt Mertens’le ilgiliydi.

Mertens’le ilintili olmayan değişiklikle başlayalım. Ümraniyespor karşısında Galatasaray ikinci yarıya kadronun uzunluğunu kısaltarak başladı. Stoper çizgisinin orta alana kadar ileri sürülmesiyle hem kaybedilen toplar kısa müddette bir daha kazanılarak atak tazeleme talihi yaratılmış, tıpkı vakitte tempo artırılmıştı.

Mertens’le ilintili kısım ise burada devreye giriyor: Belçikalı futbolcu minyon fizyonomisi yardımıyla alandaki öteki oyunculara oranla çok çevik hareket etme imkânına sahip. Mertens bunun haricinde, topun daha epeyce ve süratli sirkülasyonda olduğu sıradan bir futbol görüşüne de sahip. Bu özelliği yardımıyla rakiplerinin fizikî baskıyla daha az yüz yüze gelmeyi başarıyor.

Bunlara ek olarak Mertens hem yaşı, birebir vakitte mesleği itibariyle karizmatik bir kişiliğe de sahip. Mertens, Galatasaray’ın Yunus Akgün, Haris Seferoviç ve Kerem Aktürkoğlu

Mertens’in futbolcular üzerinde doğal olarak yarattığı bu pozisyonu, ayrıntılı olarak ele alacağımız beş konum üzerinden daha düzgün anlayabiliriz.

İlk örneğimiz Mertens’in birinci 11’de olmadığı Ümraniyespor maçının birinci yarısından.

Dakika 27.15. Yunus Akgün sahanın birinci 35 metresinde rakip kanat oyuncusu Del Valle’den topu kapıyor, Ümraniyespor sağ beki Ermir Lenjani‘den de kurtularak kadro arkadaşı Torreira‘yı görüyor. Uruguaylı oyuncu biraz sürdükten daha sonra en soldaki Kerem Aktürkoğlu’na aktarıyor topu, o da ceza alanı yayı önündeki Sergio Oliveira’ya. O sırada Yunus Akgün rakip ceza alanının sağında, Haris Seferoviç ise biraz daha merkezde ve ikisi de pas vermek için epeyce uygun. Hatta Seferoviç eliyle göstererek Oliveira’dan topu da istiyor. Lakin Portekizli pas isteyen arkadaşlarına karşın, aşağıdaki fotoğrafta da görüldüğü üzere epeyce uzaktan kaleye şut atmayı tercih ediyor.


Galatasaray hamle sınırı rakip ceza alanı ortasında ve civarında durum almış. Sergio Oliveira burada arkadaşlarına pas vermek yerine kaleye şut atmayı tercih ediyor.

Aslında bu fotoğraf yalnızca Oliveira’nın tam şut atma anını görüntülemiyor. Bu fotoğraf Galatasaray’ın sistemli set atağı çalıştığını da gösteriyor bize. Klasik Okan Buruk gruplarında olduğu üzere sol kanattaki Kerem Aktürkoğlu yaklaşmış, orta sahanın sol önünde oynayan Emre Akbaba ise sola atmış kendini. Maksat rakip defansı daha da genişletmek. Yani bir set oyununa sahip Galatasaray, lakin bu konumda Oliveira skoru standart set atağının haricinde arıyor.

Mertens’in alkışı

İkinci konum Trabzonspor maçının dördüncü dakikasında yaşandı. (Pozisyonla ilgili fotoğraf aşağıda.) Galatasaray ön alanda yaptığı baskı yardımıyla Seferoviç’le dakika 3.08’de topu kazanıyor. O an Kerem Aktürkoğlu rakip bekle stoper içinden bir koşu gösteriyor. Fakat Seferoviç iki Trabzonspor stoperi içinden Aktürkoğlu’nu bakılırsacekken uzaktan şut atmayı tercih ediyor. Burada değerli olan Mertens’in Seferoviç’i bu hareketinden dolayı alkışlaması ve pas alamayan Aktürkoğlu’nun sitayişte bulunmadan oyuna devam etmesi. Hatta Seferoviç bu tercihinden ötürü grup arkadaşından özür diliyor. halbuki Mertens’in yer almadığı Ümraniyespor müsabakasının birinci yarısında tüm hamle sınırı oyuncularının kendisine pas atmayan kadro arkadaşına kinayeyle baktığını hatırlıyoruz.


Haris Seferoviç, rakip bekle stoper içinde koşu gösteren Kerem Aktürkoğlu’na pas vermek yerine şut atıyor, lakin bu tercih grup arkadaşları içinde bir infiale yol açmıyor.


Üçüncü durum ise Trabzonspor maçında, dakika 15.08’de yaşandı. Birinci 35 metre ortasında sağ kanatta Mertens’in savunması yardımıyla Yunus Akgün topu kapıyor ve Galatasaray’ı süratle atağa çıkarıyor. İkinci 35 metre biterken kadrajda Galatasaray’dan yalnızca Seferoviç ile Aktürkoğlu var. Yunus Akgün burada sallapati topa vuruyor sağ öne gerçek ve Seferoviç’e, aşağıdaki fotoğrafta da görüldüğü üzere “sana attım, neden koşmuyorsun” tipi bir hareket yapıyor.


Seferoviç’e alamayacağı bir pas atan Yunus Akgün ekip arkadaşına, “neden koşmuyorsun” der üzere ellerini kaldırıyor.


Bu konum bize şunu söylüyor aslında: Şayet bir konumda Mertens kadrajda değilse Galatasaray’ın atak sınırının kimyası bir anda farklılaşıyor.

Kadrajda Mertens var ise

Dördüncü durum; dakika 29.58. Galatasaray yarı sahasında Vitor Hugo ile Seferoviç çabasında seken top Mertens’in önüne geliyor ve o da sağdan fırlayan Yunus Akgün’ü görüyor. Akgün koşarken Mertens etraf denetimi yapıyor ve kimsenin atağa katılmadığını görür görmez depara kalkıyor. Mertens kadraja girince, Yunus Akgün aşağıdaki fotoğrafta görüldüğü üzere hayli uygun durumda onu topla buluşturuyor. Lakin 35 yaşındaki Belçikalı yaklaşık 50 metre depar atmış olmanın da yorgunluğuyla bu uygun konumu golle sonuçlandıramıyor.


Dries Mertens kadrajda ve Yunus Akgün en gerçek şeyi yaparak onu topla buluşturuyor.


Tam burada, geçen haftaki Ümraniyespor maçında benzeri konumda Yunus Akgün’ün hiç etrafına bakmadan kaleye şut çektiğini hatırlamalıyız. ötürüsıyla Galatasaray ataklarında kadrajda şayet Mertens var ise, hamle oyuncularının daha farklı oynadıklarını söyleyebiliriz.

Son konumumuz bir daha Trabzon maçından; dakika 42.33. Torreira faul kokan bir konumda topu alıp Galatasaray’ı atağa kaldırıyor. Aşağıdaki fotoğrafta da görüldüğü üzere sağda Yunus Akgün koşu gösteriyor eliyle işaret eder, lakin Uruguaylı oyuncu Akgün’ün önüne topu atmıyor. Sırada Kerem Aktürkoğlu var, o da bir daha iki Trabzonspor stoperi ortasına koşu gösteriyor, lakin Torreira ona da pas vermiyor ve kadraja Mertens’in girmesini bekliyor. Girince de ona pas veriyor.


Torreira bu durumda ne sağdaki Yunus Akgün’e, ne de merkezde boş koşu gösteren Kerem Aktürkoğlu’na pas attı. Torreira bu durumda pas atmak için, kadraja Mertens’in girmesini bekledi.


Detaylı bir biçimde ele aldığımız bu beş durum bize Galatasaray ataklarında kilit oyuncunun Mertens olduğunu net halde gösteriyor. Lakin burada sağlıklı şeyler olduğu kadar, patolojik ögeler da var; çünkü Galatasaraylı oyuncuların kadraja girdiği andan itibaren Mertens’i gözeterek oynadıklarını, o kadrajda yoksa öbür bir futbol zihniyetini alana sürdüklerini söylemek fazlaca yanlış olmaz.

Set hamlesinde sorunlar

Çok açık ki Mertens’in ekibe dahil olmasından daha sonra Galatasaray’ın set hamlelerinin kalitesinde gözler görülür bir güzelleşme ortaya çıktı. Pas yanılgıları pek azaldı. Galatasaraylılar topu daha fazlaca paylaşarak oynamaya başladı.

Ümraniyespor maçında ekibin uzunluğunu kısaltarak temposunu artıran ve rakip kaleye daha kaliteli ve tehlikeli şut çekme imkânı bulan Galatasaray Trabzonspor karşısında bunu yapmadı. Ekip uzunluğunu uzun tuttu ve süratli ataklara daha az futbolcuyla çıktı. Fakat buna karşın topa daha epey sahip oldu ve oyunun hâkimiyetini elinde tuttu.

Görüldüğü üzere Galatasaray’ın hamle kurgusunda savunma kurgusunda olduğu üzere total bir düzgünleşme görmüyoruz; burada birtakım meseleleri var. Bunların üzerinden kısa kısa geçecek olursak şunları söyleyebiliriz:

  1. Haris Seferoviç, Okan Buruk ekiplerinde gördüğümüz santrfor profilinin (hemen hemen) uzağında. Bunun birkaç sebebi var. Öncelikle Seferoviç, fizik kalite olarak Türkiye’de oynanan sert futbola çabucak hemen ahenk göstermemiş üzere görünüyor. Ayrıyeten Seferoviç’in saha ortasında konsantrasyon sorunu çektiğini de söylemeliyiz. Akan oyun ortasında sık sık ofsaytta kalmasının temel sebebi konsantrasyon eksikliği.
Diğer taraftan Okan Buruk’un bir santrforda aradığı özelliklerin bir kısmı 37 yaşındaki Bafétimbi Gomis’te var. Lakin onun da yaşı icabı bırakalım 90 dakikayı çıkarmayı 45 dakika bile oynamaya bile hayli uygun görünmüyor.

  1. Galatasaray’da kanatlar sağlıklı çalışmıyor, bilhassa de sağ kanatta. Burada Yunus Akgün ile Sacha Boey içinde koridor ve alan paylaşımı konusunda değerli sıkıntılar var. Maç ortasında bu iki oyuncunun sık sık tıpkı koridoru paylaştığı, hatta vakit zaman yan yana bile geldikleri görülüyor. Bu ikiliye bakınca ortaklaşa kombinasyonlara dayalı setleri değil, tek kişilik oyunları görüyoruz. Bu sorunun Léo Dubois’nın gruba girmesiyle kısmen güzelleşme yoluna girebileceğini bekleyebiliriz.
Benzer problemler sol kanat için de geçerli. Patrick van Aanholt ile Kerem Aktürkoğlu geçen yıldan değerli bir pratiğe sahip olmalarına karşın bugüne kadar tesirli bir kanat performansı ortaya çıkaramadılar.

  1. Galatasaray’ın kanat sorunu aslında orta saha yapısıyla da ilintili biraz. Geçen sezonki 433 formasyonunda sağ ve sol içte oynayan orta saha futbolcuları hem hamle, tıpkı vakitte savunma kurgusunda kanat bekleriyle kanat forvetleri içindeki ilişkiyi sağlayan oyuncu oluyorlardı. Galatasaray’ın hala oynadığı 4231’de ise merkezde oynayan iki futbolcu, yani Torreira ile Oliveira’dan birisi sahanın sağ, oburu ise sol tarafınca sorumlu değil. Oyuna baktığımızda Torreira’nın daha fazlaca merkezde, Oliveira’nın ise onun bir uydusu üzere daha gezgin oynadığını görüyoruz.
Bu asimetrik yapı ise santrfor ardında oynayan Mertens’in her iki kanata da daha epeyce yardım yapmasını gerektiriyor. Fakat Mertens’in fizik kalite açısından bunu sistemli halde yapabilecek kıvama gelebilmesinin epey mümkün olmamasının yanı sıra diğer bir sorun daha var: Mertens’ e bu biçimde bir misyon tarifi vermek onu tehlikeli bölgelerden uzak tutacağı için epeyce da istenen ve arzulanan bir şey olmayabilir.

  1. Galatasaray’ın tesirli bir atak futbolu oynayabilmesi için sahayı uzunluğuna kısaltması, enine ise genişletmesi lazım. Ümraniyespor maçının ikinci yarısında yaklaşık 25 dakika kadar izlediğimiz bu oyun ise üstün bir fizik kalite gerektiriyor. Lakin Okan Buruk’un elinde fizik kalite açısından homojen bir takım olduğu söylenemez. Şöyle ki; Galatasaray’ın yeni transferleri içinde Abdülkerim Bardakçı ve Kâzımcan Karataş haricinde her iki kampa da katılmış tek bir oyuncu yok. (Bardakçı da birinci kampta geçirdiği rahatsızlık niçiniyle bir süre kadroyla birlikte çalışamadı ve maç kaçırdı.)
Bu açıdan Galatasaray’ın transfer stratejisinin kısa vadede değerli iyileştirmelere pek cevap vermeyen bir strateji olduğu görülüyor. Bu niçinle arzulanan yeterli futbolun orta vadede ortaya çıkması daha mümkün.

Sonuç

Galatasaray’ın oyunun savunma tarafında çok ara kat ettiği, buna rağmen oyunun atak tarafında misal arayı alamadığı ve kimi meseleleri olduğu epey açık. Bu meselelerin fazlaca değerli kısmını nizamlı ve sistemli çalışma çözecek, bir kısmını ise yapılması planlanan yeni transferler.

Bu açıdan Okan Buruk ve grubunun kas ve fikir hafızasının tüm grupta yerleşmesi için sistemli idmanlar yaptırmasının haricinde, kanat ve merkez ataklarında optimizasyonun elde edilebilmesi için konut ödevlerini de ihmal etmemeleri gerekiyor.
 
Üst